Μπορεί να μην είναι όλοι οι ιδιοκτήτες γατών εξοικειωμένοι με τη γκιαρδίαση, αλλά αυτή η μολυσματική ασθένεια μπορεί να προκαλέσει σοβαρά συμπτώματα όταν την εμφανίσουν οι αιλουροειδείς φίλοι μας. Προκαλείται από την κατάποση ενός παρασίτου, οι διάφοροι γονότυποι της Giardia μπορούν να μολύνουν γάτες, σκύλους, ακόμη και ανθρώπους. Ευτυχώς, η γκιαρδίαση στις γάτες δεν είναι συνήθως μεταδοτική σε άλλα είδη.1 Ενώ η πάθηση αυτή είναι θεραπεύσιμη, μπορεί να είναι δύσκολο να εξαλειφθεί και συχνά εξαπλώνεται γρήγορα μεταξύ ομάδων γατών σε σπίτια, καταφύγια ή κυνοκομεία.
Οι γάτες εμφανίζουν συνήθως διάρροια, αν και είναι δυνατόν να εμφανιστούν και άλλα συμπτώματα όπως εμετός, λήθαργος, αφυδάτωση και απώλεια βάρους. Η γιαρδίαση έχει συμπτώματα παρόμοια με εκείνα άλλων εντερικών ασθενειών, επομένως πρέπει να διαγνωστεί και να αντιμετωπιστεί από κτηνίατρο. Οι γάτες σχεδόν πάντα αναρρώνουν πλήρως από τη γκιαρδίαση. Ωστόσο, τα γατάκια ή οι ενήλικες γάτες με υποκείμενες παθήσεις μπορεί να δυσκολευτούν περισσότερο να αναρρώσουν.2
Τι είναι η γιαρδίαση;
Η Giardiasis είναι μια παρασιτική ασθένεια που εμφανίζεται όταν οι γάτες τρώνε, πίνουν ή μυρίζουν κάτι που είναι μολυσμένο από Giardia duodenalis, ένα μικροσκοπικό μονοκύτταρο παράσιτο που μολύνει το λεπτό έντερο του ζώου-ξενιστή.1
Η σοβαρότητα της νόσου ποικίλλει, αλλά μπορεί να προκαλέσει σοβαρή ασθένεια σε ορισμένες μολυσμένες γάτες. Οι περισσότερες υγιείς ενήλικες γάτες δεν εμφανίζουν σοβαρά συμπτώματα από την κατάποση του παρασίτου. Ωστόσο, η γκιαρδίαση είναι εξαιρετικά μεταδοτική μεταξύ των γατών που ζουν σε στενές συνθήκες διαβίωσης και απαιτεί συχνές διαδικασίες απολύμανσης από τους ιδιοκτήτες για την εξάλειψή της.
Συμπτώματα της γκιαρδίασης στις γάτες
Δεν αρρωσταίνουν όλες οι γάτες που έχουν μολυνθεί με Giardia. Παρόμοια με τις περιπτώσεις άλλων κοινών παρασίτων των αιλουροειδών, τα νεαρά γατάκια είναι πιο ευάλωτα μαζί με τις ενήλικες και ηλικιωμένες γάτες που έχουν εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα.1 Τα συμπτώματα της Giardiasis μπορεί να είναι ενδεικτικά μιας σειράς άλλων ιατρικών καταστάσεων (συμπεριλαμβανομένων της ΙΦΝΕ και του καρκίνου). Μόνο ένας κτηνίατρος μπορεί να κάνει ακριβή διάγνωση μέσω εξέτασης και δοκιμών. Εάν η γάτα σας εμφανίσει συμπτώματα από την κατάποση της Giardia, μπορεί να εμφανιστούν τα ακόλουθα:
Συμπτώματα
- Διάρροια
- Εμετός
- Λήθαργος
- Αφυδάτωση
- Απώλεια βάρους
Διάρροια
Το πιο συνηθισμένο σύμπτωμα της γκιαρδίασης στις γάτες είναι η διάρροια, συχνά με αιφνίδια έναρξη και μερικές φορές χρόνια. Η διάρροια μπορεί να είναι δύσοσμη. Τα κόπρανα μπορεί να είναι αιματηρά, πράσινου χρώματος ή να συνοδεύονται από βλέννες ή μετεωρισμό.2
Εμετός
Πολλές ασθένειες που προσβάλλουν το έντερο μπορούν να προκαλέσουν εμετό. Ο εμετός συμβαίνει σε λιγότερες περιπτώσεις giardiasis αιλουροειδών σε σχέση με τη διάρροια, αλλά είναι πιθανός σε ορισμένες γάτες.1
Λήθαργος
Οι ιδιοκτήτες μπορεί να παρατηρήσουν ληθαργική συμπεριφορά σε γάτες που έχουν καταπιεί Giardia. Τα φυσιολογικά επίπεδα ενέργειας της γάτας σας μπορεί να μειωθούν σημαντικά και μπορεί να καλλωπίζεται λιγότερο. Ο λήθαργος είναι συνηθισμένος στις γάτες και σε άλλα ζώα κατά τη διάρκεια περιόδων ασθένειας παρόμοιων με τους ανθρώπους.
Αφυδάτωση
Η αφυδάτωση μπορεί να εμφανιστεί παράλληλα με τον εμετό και τη διάρροια. Εάν η γάτα σας δεν πίνει αρκετό νερό για να διατηρήσει τα φυσιολογικά επίπεδα ενυδάτωσης ενώ εμφανίζει αυτά τα συμπτώματα, μπορεί να χρειαστεί υποστηρικτική φροντίδα από τον κτηνίατρό σας. Αυτή συχνά περιλαμβάνει θεραπείες με ενδοφλέβια υγρά.
Απώλεια βάρους
Η απώλεια βάρους μπορεί να είναι δύσκολο να γίνει αντιληπτή από τους ιδιοκτήτες, εκτός εάν το βάρος της γάτας πέσει σημαντικά, αλλά ο κτηνίατρός σας μπορεί να καθορίσει εάν το βάρος της γάτας σας είναι φυσιολογικό. Αυτό συμβαίνει συνήθως με την απώλεια της όρεξης.
Τι προκαλεί την Giardiasis στις γάτες;
Η Giardia υφίσταται δύο στάδια: ένα κινητικό (κολυμβητικό) στάδιο και ένα κυστικό στάδιο. Οι κύστεις της Giardia είναι το κύριο μέσο μετάδοσης από ξενιστή σε ξενιστή. Αυτές οι κύστεις είναι ανθεκτικές, ανθεκτικές τόσο στην κατάψυξη όσο και στη χλωρίωση του νερού και μπορούν να ζήσουν για αρκετούς μήνες εάν δεν αποξηρανθούν ή δεν εκτεθούν στο ηλιακό φως. Αυτό καθιστά δύσκολη τη διαχείριση της εξάπλωσης της Giardia, καθώς μπορεί να προσβάλει γάτες σε διάφορες καταστάσεις. Οι γάτες μπορούν να καταπιούν τη Giardia και να μολυνθούν μέσω των ακόλουθων αιτιών.
Κοινόχρηστα κουτιά απορριμμάτων
Οι κύστεις της Giardia απεκκρίνονται (αποβάλλονται) στα κόπρανα μιας μολυσμένης γάτας και στη συνέχεια προσλαμβάνονται όταν καταπίνονται από άλλες γάτες που μοιράζονται τα κουτιά απορριμμάτων.2 Στη συνέχεια, η Giardia φτάνει στο λεπτό έντερο των γατών, όπου μπορεί να προκαλέσει ένα ευρύ φάσμα συμπτωμάτων.
Ζώντας με ασυμπτωματικές γάτες
Δεν αρρωσταίνουν όλες οι γάτες που έχουν μολυνθεί με Giardia. Οι γάτες μπορεί να φιλοξενούν τον οργανισμό για αρκετά χρόνια, ενώ τον μεταδίδουν σε άλλες γάτες (προτού εμφανίσουν κλινικά συμπτώματα γκιαρδίασης). Ένας ανοσοκατασταλτικός παράγοντας, όπως ο FIV, ο FeLV, ή η γενική εξασθένιση μπορεί να επιταχύνει την εκδήλωση της νόσου.1
Συνθήκες συνωστισμού
Η Giardia μπορεί μερικές φορές να προκαλέσει τον όλεθρο σε κυνοκομεία, καταφύγια και ορισμένα νοικοκυριά με πολλές γάτες. Σε οποιαδήποτε κατάσταση όπου μεγάλος αριθμός γατών μοιράζεται το χώρο, οι ιδιοκτήτες και οι φροντιστές θα πρέπει να λαμβάνουν επιπλέον προφυλάξεις για να απολυμαίνουν συχνά τα κουτιά απορριμμάτων, τα μπολ με τροφή και νερό και τις περιοχές που συχνάζουν.
Μόλυνση σε εξωτερικούς χώρους
Οι γάτες με πρόσβαση σε εξωτερικούς χώρους μπορεί να καταπιούν τον οργανισμό Giardia πίνοντας νερό από ρυάκι ή λίμνη, ιδίως σε γεωργικές περιοχές.
Πώς διαγιγνώσκουν οι κτηνίατροι τη Giardiasis στις γάτες;
Οι κύστεις της Giardia μπορούν να εντοπιστούν σε ένα επίχρισμα κοπράνων κάτω από το μικροσκόπιο. Δεδομένου ότι οι κύστεις αποβάλλονται στα κόπρανα σποραδικά, μπορεί να χρειαστούν πολλά διαφορετικά δείγματα κοπράνων για τη θετική ταυτοποίηση. Μπορεί να χρειαστούν ειδικές χρώσεις, καθώς ο οργανισμός μπορεί μερικές φορές να είναι δυσδιάκριτος.
Οι κτηνίατροι μπορεί να χρειαστεί να χρησιμοποιήσουν διάλυμα επίπλευσης θειικού ψευδαργύρου, αν και μπορεί επίσης να είναι σε θέση να δουν την Giardia σε επίχρισμα.1 Ένα άλλο εργαλείο για την ταυτοποίηση της Giardia ονομάζεται δοκιμή ELISA. Αυτή η εξέταση εξετάζει την παρουσία αντισωμάτων κατά της Giardia στα κόπρανα της γάτας. Δεδομένου ότι η Giardia μπορεί να είναι δύσκολο να διαγνωστεί, μια γάτα με συμπτώματα Giardiasis μπορεί να αντιμετωπιστεί για Giardia ακόμη και χωρίς οριστική διάγνωση βάσει του ιατρικού ιστορικού και των συμπτωμάτων.
Πώς να θεραπεύσετε τη διαρδίαση
Η γκιαρδίαση αντιμετωπίζεται συχνά με μετρονιδαζόλη, αλλά υπάρχουν διαθέσιμα διάφορα άλλα φάρμακα από το στόμα, συμπεριλαμβανομένης της φενβενδαζόλης. Επειδή οι γάτες είναι πολύ μικρές, τα χάπια συνήθως χωρίζονται, με αποτέλεσμα να έχουν πικρή γεύση- είναι δυνατόν να βρεθούν φόρμουλες φιλικές προς τις γάτες που κάνουν τη γεύση λιγότερο πικρή.1 Η σοβαρή διάρροια και ο εμετός μπορεί να προκαλέσουν αφυδάτωση, η οποία είναι επικίνδυνη για τις γάτες, μπορεί να είναι απαραίτητο να λάβετε ειδικά μέτρα για να βεβαιωθείτε ότι η γάτα σας είναι σωστά ενυδατωμένη κατά τη διάρκεια της ανάρρωσης.
Παράλληλα με τη θεραπεία των γατών για την απομάκρυνση της μόλυνσης, οι ιδιοκτήτες πρέπει να λαμβάνουν συνεπή μέτρα για τη θεραπεία του περιβάλλοντος διαβίωσης της γάτας στο σπίτι. Χρησιμοποιήστε ένα μείγμα χλωριούχου χλωρίνης (1-2 φλιτζάνια αραιωμένο σε 1 γαλόνι νερό) για να απολυμάνετε τις επιφάνειες γύρω από το σπίτι. Μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν ορισμένα οικιακά καθαριστικά, συμπεριλαμβανομένου του Lysol, αν και οι ιδιοκτήτες κατοικίδιων ζώων θα πρέπει να επιβεβαιώσουν με τον κτηνίατρό τους ότι το καθαριστικό της επιλογής τους είναι αποτελεσματικό για το συγκεκριμένο παράσιτο.1
Πρόγνωση για γάτες με Giardiasis
Οι περισσότερες γάτες μπορούν να αναρρώσουν πλήρως από τη γκιαρδίαση, η οποία συνήθως διαρκεί μεταξύ δύο και τεσσάρων εβδομάδων.1 Ωστόσο, τα νεαρά γατάκια και οι ενήλικες γάτες με άλλες ασθένειες μπορεί να παρουσιάσουν πιο σοβαρά συμπτώματα. Εάν η γάτα σας είναι ανοσοκατεσταλμένη ή υποβάλλεται σε άλλη ασθένεια, φροντίστε ιδιαίτερα να ακολουθείτε πολύ στενά τις οδηγίες του κτηνιάτρου σας (συμπεριλαμβανομένων των κτηνιατρικών ραντεβού για τις εξετάσεις παρακολούθησης μετά τη θεραπεία). Η γιαρδίαση μπορεί να αποβεί μοιραία σε ορισμένες περιπτώσεις.
Πώς να προλάβετε τη Giardiasis
Η Giardiasis δεν μπορεί πάντα να προληφθεί από τους ιδιοκτήτες γάτας, αλλά μπορούν να ληφθούν μερικά μέτρα για να περιοριστεί ο κίνδυνος έκθεσης της γάτας σας στη Giardia:
Απολυμαίνετε συχνά τα αποχωρητήρια
Το σχολαστικό σκούπισμα, ο καθαρισμός και η απολύμανση των κουτιών άμμου θα βοηθήσει στην πρόληψη της εξάπλωσης της Giardia σε άλλες γάτες. Ένα μείγμα χλωριούχου χλωρίνης και νερού μπορεί να είναι αποτελεσματικό για τα κουτιά απορριμμάτων, ενώ ορισμένα εκτροφεία υποστηρίζουν τον καθαρισμό με ατμό όλων των επιφανειών όπου ενδέχεται να υπάρχουν κύστεις Giardia.
Περιορίστε την έκθεση σε εξωτερικούς χώρους
Οι υπαίθριες γάτες μπορεί να έχουν περισσότερες πιθανότητες να καταπιούν Giardia σε μολυσμένο νερό. Εάν η γάτα σας ζει σε εξωτερικό χώρο ή βγαίνει συχνά έξω, φροντίστε να παρακολουθείτε στενά την εξέλιξη τυχόν συμπτωμάτων. Οι ιδιοκτήτες με γάτες που διατρέχουν κίνδυνο σοβαρής λοίμωξης (γατάκια ή γάτες με άλλες ασθένειες) θα πρέπει να περιορίζουν την έκθεση σε εξωτερικούς χώρους κρατώντας τις γάτες αυτές σε ασφαλές, απολυμασμένο περιβάλλον μέσα στο σπίτι.
Πρόληψη της επαναμόλυνσης
Εάν έχετε μια γάτα που έχει μολυνθεί με γκιαρδίαση, είναι σημαντικό να αποτρέψετε την επαναμόλυνση. Πλένετε συχνά τη γάτα σας και κρατήστε την απομονωμένη μέχρι να εξαφανιστούν όλα τα συμπτώματα. Απολυμαίνετε συχνά τις λεκάνες τροφής και νερού, τα κουτιά απορριμμάτων και τις επιφάνειες του σπιτιού.
Είναι η γιαρδίαση μεταδοτική στον άνθρωπο;
Υπάρχει μια ανθρώπινη μορφή της γκιαρδίασης, η οποία, όπως και η γκιαρδίαση των αιλουροειδών, προκαλείται επίσης από την κατανάλωση μολυσμένου νερού. Στην πραγματικότητα, η Giardia είναι η πιο κοινή μορφή διάρροιας των ταξιδιωτών.3
Υπάρχουν οκτώ γονότυποι της Giardia (A έως H). Οι σκύλοι μολύνονται συχνότερα με τους γονότυπους C και D, ενώ οι γάτες συνήθως μολύνονται με τον F. Οι άνθρωποι είναι επίσης ευάλωτοι στη γκιαρδίαση και μπορούν να μολυνθούν με τους τύπους Α και Β. Επειδή οι γάτες έχουν συνήθως τον τύπο F, είναι ασυνήθιστο τα στελέχη να μεταδίδονται από τις γάτες στους ανθρώπους.4 Ωστόσο, σε σπάνιες περιπτώσεις, οι γάτες μπορεί να προσβληθούν από το στέλεχος Α ή Β, οπότε οι ιδιοκτήτες θα πρέπει να χρησιμοποιούν τις κατάλληλες διαδικασίες υγιεινής καθ’ όλη τη διάρκεια κάθε μόλυνσης των κατοικίδιων ζώων. Πλένετε καλά τα χέρια σας με σαπούνι και νερό μετά τον καθαρισμό των κουτιών απορριμμάτων και πριν χειριστείτε τρόφιμα ή αγγίξετε το στόμα σας.
